Page 121 - Islamic Studies 01

,
120) / İSLAM ARAŞDIRMALARI JURNALI Birinci il, birinci buraxılış, (payız-qış/2022)
yerdəki mənası bir-birindən fərqlidir. Bunun bənzərini "Allaha
1
2
itaət edin, Peyğəmbərə itaət edin." ayəsində də görürük.” .
“Vəli” sözü mübahisələrə səbəb olduğu kimi , “ iman
gətirənlər” sözünün niyə cəm formasında gəlməyi də çoxlu
mübahisələr yaratmışdlr. Həm sünni və həm də şiə alimləri bu
barədə müxtəlif fikirlər irəli sürmüşlər. Əlbəttə yuxarıda
dediyimiz kimi, ayədə Allah, Peyğəmbər və iman gətirənlər
“vəli” sözünə bağlanmışdır. Bunu əksəriyyət qəbul edir və bu
sözün “dost” və ya “ rəhbər” kimi qəbul edilməsinin də “
iman gətrənlər” sözünün tək və ya cəmdə qəbuluna təsiri
vardır . Əqlimiz ona işarə edir ki, əgər “vəli” sözünü “dost”
kimi qəbul etsək , onda “iman gətirənlər” sözünü cəm halında
götürə bilərik və buna oxşar ayələrə Qurani – Kərimdə biz çox
rast gəlirik. Ancaq bu sözü “rəhbər” mənasında götürsək ,
necə ki, bu Əllamə Təbatəbainin “Əl-Mizan” təfsiri ilə bizə
sübut olundu, onda “iman gətirənlər” cəm şəklində gəlməyinə
baxmayaraq biz onu tək şəxsə aid edə bilərik, necə ki, Qurani-
Kərimdə bir çox ayələrində bir nəfər şəxsə aid olmasına
baxmayaraq ayə cəm formasında verilmişdir. Digər tərəfdən
isə, bütün “ruku halında olan iman gətirənlər” bizim
rəhbərimiz ola bilməz . Rəhbər sözü bir nəfər şəxsə və yaxud
bir dəstə şəxsə aid ola bilər ki, onlar da Peyğəmbər (s) ilə eyni
səviyyəli şəxslər olmalıdırlar. Və həmçinin “Nisə” surəsinin
59-cu ayəsində olduğu kimi, bu şəxslərin Allah-təalanın
adından sonra gəlməsi və Allah-təalanın onları bizim üçün
rəhbər görməsi onların məsumiyyətindən xəbər verir. Ona

görə ki, Allah-təala vilayət və hakimiyyət kimi belə bir vacib
və məsuliyyətli məsələni hər adamın öhdəsində qoya bilməz.
Həm də bu ayənin Əli (ə) – aid olması barəsindəki hədislər

1. Qurani-Kərim, “Nisə” surəsi, ayə 59
2. Əllamə Təbatəbai,Əl- Mizan” təfsiri c. 6, səh. 16 -17.