Page 246 - Islamic Studies 06

Fəlsəfə ilə ümumi tanışlıq

Şamil Qarayev

Abstrakt

İslam dininin zühur etdiyi gündən müsəlmanlar arasında
fəlsəfi fikirlər mövcud olmuşdur. Belə ki, «Qur’ani-Kərim» öz
İlahi də’vətində insanları əqli nəticələr vasitəsilə metafizikaya,
Allaha, mələklərə və Axirət gününə inam bəsləməyə səsləyirdi.
Lakin fəlsəfə müsəlmanlar arasında xüsusi bir elm şəklində VIII
əsrdən e’tibarən geniş yayılmağa başladı. Bu bir tərəfdən
müsəlmanların sıralarında ilahiyyat məsələləri ilə bağlı ciddi
ixtilafların baş qaldırdığı, digər tərəfdən isə Abbasi xəlifələrinin
yunan, hind və iran fəlsəfə kitablarını ərəb dilinə tərcümə
etdirib, geniş yaydıqları zamana təsadüf edir. Hələ ilkin
mərhələlərdən başlayaraq, İslam alimləri bütün əqli elmləri
fəlsəfə kimi tanıyırdılar. Onlar tarix, ədəbiyyat, dilçilik, təfsir,
hədis, üsul və fiqh kimi nəqli elmləri çıxmaq şərti ilə ilahiyyat,
cəbr, həndəsə, astronomiya və musiqi kimi bütün əqli elmləri
fəlsəfənin tərkib hissəsi hesab etmişlər.

Açar kəlmələr: İslam, fəlsəfə, Məşşa, İşraq